Kompanitë me përgjegjësi sociale në Kosovë po japin kontribut të rëndësishëm për komunitetet e tyre duke iu përgjigjur nevojave të ndryshme dhe duke ndihmuar në zgjidhjen e çështjeve kritike.

Vitet e fundit, disa biznese kanë iniciuar programe të Përgjegjësisë Sociale të Korporatës (CSR), duke njohur rëndësinë e përkushtimit ndaj komunitetit, gjë që ka ndikuar pozitivisht në zhvillimin e filantropisë në vend.

Sipas të dhënave të Catalyst Balkans, sektori i biznesit ka qenë një faktor i rëndësishëm në ekosistemin filantropik të Kosovës. Gjatë vitit pandemik 2020, sektori i korporatave ka marrë pjesë në më shumë se një të katërtën e të gjitha donacioneve, me një përqindje të madhe të mbështetjes nga ndërmarrjet e vogla dhe të mesme (NVM). Në vitin 2021, sektori i korporatave ishte më pak aktiv në krahasim me vitin e pandemisë dhe kishte një pjesëmarrje prej 14% të të gjitha rasteve të donacioneve. Në vitin 2022, kompanitë morën pjesë në 20,2% të rasteve të donacioneve dhe 19,9% të shumës së dhuruar.

Në këtë artikull do të shqyrtohen disa histori suksesi dhe shembuj të donacioneve të korporatave dhe NVM-ve për të mirën e përbashkët në Kosovë, duke përfshirë mbështetjen e vazhdueshme të IPKO -s për kauza të ndryshme të kujdesit shëndetësor, fondacionin Golden Eagle dhe projektin e Frutex për hapjen e një ndërmarrje sociale. Kontributet e bankës NLB në Kosovë për kujdesin shëndetësor dhe ndërgjegjësimin për kancerin e gjirit, si dhe mbështetjen e Kompanisë Kosovare për Distribuim të Energjisë Elektrike (KEDS) për arsimin.

  • Mbështetja e IPKO-së gjatë vitit pandemik

Në vitin 2020, sektori i korporatave në Kosovë u rrit për të ofruar mbështetje të konsiderueshme për kauza të ndryshme, me 86% të donacioneve të drejtuara drejt përgjigjes ndaj Covid-19. Kjo mbështetje ndihmoi në adresimin e çështjeve kritike të kujdesit shëndetësor dhe varfërisë dhe siguroi qasje në arsim. Në mesin e shumë kompanive që demonstruan përkushtimin e tyre për të mirën e përbashkët, IPKO u dallua për mbështetjen e vazhdueshme të kauzave të kujdesit shëndetësor.

Atë vit kompania i ka dhuruar Klinikës së Onkologjisë të Qendrës Klinike Universitare të Kosovës (QKUK) një aparaturë në vlerë prej 15 mijë eurosh, e cila diagnostikon sëmundjet malinje. Kjo pajisje e sofistikuar me ultratinguj mund të zbulojë kancerin në fazat e tij të hershme. IPKO gjithashtu i dhuroi një aparat ultratingull Qendrës Kryesore të Mjekësisë Familjare të QKUK-së dhe lansoi një platformë për sponsorizim dhe promovim falas të arsimit, kulturës, mbrojtjes së mjedisit dhe shëndetit.

  • Fondacioni Golden Eagle dhe Frutex: Hapja e një ndërmarrjeje të re sociale

Një nga donacionet më të dukshme në vitin 2021 ishte fondacioni Golden Eagle dhe projekti i Frutex-it për hapjen e një ndërmarrje të re sociale, një fabrikë për përpunimin e letrës dhe ambalazhim.

Qëllimi kryesor i këtij projekti ishte nxitja e përfshirjes së personave me aftësi të kufizuara në zhvillim në shoqëri, duke i punësuar ata për të punuar në fabrikë. Kompania Frutex financoi projektin dhe kostoja totale e projektit ishte 1 milion euro.

  • Kontributet e bankës NLB në shëndetësinë dhe ndërgjegjësimin për kancerin e gjirit

Banka NLB në Kosovë është një kompani tjetër me histori të veprimeve të përgjegjësisë sociale dhe donacioneve në mbështetje të së mirës së përbashkët.

Në vitin 2020, banka NLB ka ofruar pajisje mjekësore dhe ilaçe për QKUK-në, në vlerë totale prej 20,000 euro.

Në vitin 2021, banka NLB dhuroi sutjena dhe paruke për gratë me kancer të gjirit, pas fushatës vjetore ndërkombëtare për shpërndarjen e informacionit dhe edukimin e njerëzve për rëndësinë e shëndetit të gjirit. Donacioni iu dorëzua OJQ-së jofitimprurëse “Have Hope” nga Kosova, e themeluar në vitin 2020, e udhëhequr nga Arnisa Osmani, e cila fitoi luftën kundër kancerit të gjirit.

Në vitin 2022, banka NLB ka dhuruar materiale didaktike dhe inventar për Kabinetin e Logoterapisë në Qendrën Klinike Universitare të Kosovës (QKUK), të cilat janë mjete thelbësore për trajtimin e fëmijëve me çrregullime komunikimi ose njohëse, si dhe me çrregullime të zërit dhe gëlltitjes.

  • Mbështetje për lehtësimin e varfërisë

Shumë kompani dhe NVM në Kosovë gjithashtu mbështesin përpjekjet për lehtësimin e varfërisë. Për shembull, në vitin 2020, kompania e telekomit “Z Mobile” mbështeti fushatën #DonateForKosovo, për të ndihmuar familjet më të cenueshme të prekura nga pandemia.

Fushata mblodhi më shumë se 160,000 euro, të cilat u shpërndanë për mbi 4,000 familje në nevojë.

Përveç kësaj, kompanitë si H&M Kosova dhe banka Raiffeisen në Kosovë gjithashtu kontribuan në përpjekjet për lehtësimin e varfërisë në Kosovë në vitin 2020.

Në vitin 2020, fondacioni Golden Eagle dhe Frutex iniciuan gjithashtu fushatën "1 Cent për Bamirësi" për të mbështetur familjet që përjetojnë kushte sfiduese socio-ekonomike. Gjatë fushatës u dhurua një cent për aksionin për çdo produkt të shitur “Relax”. Janë mbledhur gjithsej 132,000 euro, të cilat ishin të destinuara për ndërtimin e shtëpive për familjet dhe njerëzit që jetojnë në kushte sfiduese socio-ekonomike, shpërndarjen e pakove ushqimore, si dhe për trajtime mjekësore për personat me probleme shëndetësore, si dhe mbështetje të stafit mjekësor në qendrat shëndetësore në mbarë Kosovën.

  • Mbështetje për arsimin

Sektori i korporatave në Kosovë shpesh ka një rol të rëndësishëm në mbështetjen e arsimit.

Njëri nga donacionet që ra në sy në vitin 2021 ishte dhurimi i Kompanisë Kosovare të Distribuimit të Energjisë Elektrike (KEDS) prej pesëmbëdhjetë kompjuterëve me pajisje përcjellëse për shkollën fillore “Dëshmorët e Vitisë” dhe dhurimi i tyre prej pesëdhjetë kompjuterësh për SOS Fshatrat e Fëmijëve në Kosovë.

Një shembull tjetër është "Vala", një kompani lidere në fushën e telekomunikacionit që ka iniciuar disa programe për të mbështetur arsimin, fuqizimin e të rinjve dhe mirëqenien sociale. Kompania ka mbështetur OJQ dhe bamirësi të ndryshme në vend dhe ka ofruar bursa për studentët e paprivilegjuar.

  • Dhënia sezonale

Të dhënat e Catalyst Balkans për gjendjen e filantropisë në Kosovë në vitin 2022 tregojnë se në vitin paraprak, shumica dërrmuese (87.1%) e të gjitha rasteve të dhënies nga korporatat ishin për krijimin e ndikimeve afatshkurtra. Vetëm 7.5% e dhënies së korporatës u drejtua drejt rezultateve strategjike.

Shembujt e dhënies afatshkurtër janë dhëniet sezonale, si dhënia në fund të vitit.

Në fund të vitit të kaluar, Petrol Company ka përkrahur fëmijët dhe ka dorëzuar pako dhuratash për vitin e ri për disa fëmijë në SOS Fshatrat e Fëmijëve në Kosovë. Kompania u dhuroi fëmijëve të këtij fshati 17 pako dhuratash për ta bërë më të bukur këtë festë, si dhe për të ndihmuar në krijimin e një atmosfere edhe më të ngrohtë për ta gjatë festave.

Kompania ka dorëzuar edhe 15 pako për Shoqatën e Paraplegjikëve dhe Paralizës së Fëmijëve të Kosovës (HANDIKOS Pejë). Përfaqësuesit e Petrol Company shpërndanë pakot e dhuratave në prani të prindërve dhe përfaqësuesve të kësaj shoqate.

Një shembull tjetër interesant është një ngjarje tradicionale e mbështetur nga Banka Ekonomike e Kosovës.

Në fund të vitit të kaluar, me organizimin e Care for Kosovo Kids dhe me mbështetjen e Bankës Ekonomike të Kosovës, Klubit Alpin Prishtina organizoi një aktivitet për Klinikën e Pediatrisë në Prishtinë. Alpinistët, të maskuar si super heronj të ditëve moderne, ofruan gëzim dhe befasi për pacientët e rinj nëpër katet e Klinikës së Pediatrisë. Të rinj e të reja të trajnuar dhe përgatitur për këtë ngjarje performuan në katet e sipërme dhe ballkonet e klinikës, duke u lëshuar në çdo kat dhe duke vizituar çdo pacient.

Aktiviteti u organizua për të mbështetur dhe argëtuar fëmijët që vuajnë nga sëmundje të ndryshme, veçanërisht nga leukemia.

Konkluzioni

Përgjegjësia Sociale e Korporatës (CSR) dhe filantropia janë bërë gjithnjë e më të rëndësishme për kompanitë dhe NVM-të në Kosovë, pasi ato përpiqen të mbështesin komunitetet e tyre dhe të ndikojnë pozitivisht në shoqëri.

Nga mbështetja e kujdesit shëndetësor dhe arsimit deri te lehtësimi i varfërisë dhe mbrojtja e mjedisit, sektori i korporatave në Kosovë ka treguar përkushtimin e vet për të mbështetur të mirën e përbashkët. Kompanitë si IPKO, banka NLB, KEDS dhe kompani të tjera të përmendura më lartë kanë dhënë shembull për bizneset e tjera që duhet të ndjekin, duke demonstruar se përgjegjësia sociale dhe filantropia janë pjesë përbërëse e të qenit një kompani e suksesshme dhe e përgjegjshme në Kosovë.

Përderisa sektori i biznesit në Kosovë vazhdon të rritet, kompanitë dhe NVM-të duhet t'i japin prioritet përgjegjësive të tyre sociale dhe mjedisore dhe të kontribuojnë në mirëqenien e komuniteteve të tyre. Nëpërmjet CSR dhe filantropisë, kompanitë mund të ndikojnë pozitivisht në shoqëri, të forcojnë reputacionin e tyre dhe të rrisin vlerën e markës së tyre. Duke punuar së bashku, sektori i biznesit dhe shoqëria civile në Kosovë mund të arrijnë sukses edhe më të madh në mbështetjen e së mirës së përbashkët.

Lexoni më shumë rreth donacioneve të sektorit të korporatave në vitin 2022 në këtë link, dhe këtu keni informacione të detajuara për filantropinë dhe donacionet në Kosovë në vitin që e kemi lënë pas.


Ky artikull është bërë i mundur nga mbështetja bujare e popullit amerikan nëpërmjet Agjencisë së Shteteve të Bashkuara për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID). Përmbajtja është përgjegjësi e Catalyst Balkans dhe nuk pasqyron domosdoshmërish pikëpamjet e USAID-it ose të Qeverisë së Shteteve të Bashkuara.

Programi për Angazhim Qytetar në Kosovë është një iniciativë pesë vjeçare zbatuar nga Fondacioni Kosovar për Shoqëri Civile (KCSF) në partneritet me Agjencinë e Shteteve të Bashkuara për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID).