A e dini se një e treta e ushqimit të prodhuar çdo vit hidhet?

Nëse flasim për sasi, kjo është rreth 1.3 miliardë tonë në vit. Nëse do të kursenim vetëm një të tretën e kësaj sasie, kjo do të mjaftonte për të ushqyer më shumë se 870 milionë njerëz të uritur në botë, janë të dhënat që mësuam gjatë fushatës Save food, save humanity.

Hedhja e ushqimit nga njëra anë ndërsa një numër i madh njerëzish vdesin nga uria çdo ditë nga ana tjetër, është një problem global. Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara, me iniciativën e Federatës Evropiane të Bankave të Ushqimit, shpalli 29 shtatorin Ditën Ndërkombëtare të Ndërgjegjësimit për Ushqimin.

Kjo datë u festua për herë të parë në vitin 2020. Besojmë se festimi i saj do të marrë jetë në mbarë botën sepse është një temë që duhet menduar dhe një problem që duhet zgjidhur jo vetëm një herë në vit, por çdo ditë.

Kur flasim për Evropën, të njëjtat të dhëna tregojnë se Bashkimi Evropian hedh çdo vit 173 kg ushqim për banor. BE-ja ka bërë shumë rekomandime në lidhje me ekonominë rrethore dhe udhëzime për dhurimin e ushqimit.

Në Francë, ligji i parë që ndalon mbetjet ushqimore u miratua tre vjet më parë. Që nga viti 2019, kur ka hyrë në fuqi, ky ligj urdhëron supermarketet, shpërndarësit e mëdhenj të ushqimeve dhe prodhuesit të mos hedhin ushqime të ngrënshme.

Franca, e cila hedh rreth 7.1 milionë tonë ushqime në vit, u bë kështu vendi i parë që zgjidh çështjen e mbetjeve ushqimore në mënyrë të ligjshme. Shumica e ushqimeve që nuk shiten ose janë gati të skadojnë u dhurohen organizatave humanitare ose kuzhinave publike.

Situata në Ballkan: sa ushqime hidhen dhe sa dhurohen?

Cila është situata kur bëhet fjalë për rajonin tonë? Sipas të dhënave të Forumit Filantropik Serb, në Serbi çdo ditë hidhen 2 milionë kilogramë ushqime. Nga ana tjetër, pothuajse gjysmë milioni njerëz janë në rrezik të varfërisë absolute dhe të uritur.

Një rrethanë rënduese për kompanitë dhe prodhuesit që dhurojnë ushqime është se në Serbi paguhet TVSH-ja për donacionet ushqimore, ndaj është më e lirë që ta hedhin atë sesa ta dhurojë.

Për të ndikuar në këto shifra, Forumi Filantropik Serb nisi një fushatë, Save food, save humanity, së bashku me Koalicionin për Dhurim. Fushata iu dedikua donacioneve ushqimore. Ndaj edhe Dita e katërt Kombëtare e Dhurimit iu dedikua dhurimeve ushqimore. Mbi 35 kompani dhe mijëra qytetarë të cilët i bashkuan forcat e mbështetën fushatën dhe dhuruan 13,625,078 dinarë.

Sa i përket shumës totale të donacioneve në ushqim, të dhënat tona tregojnë se shuma e dhuruar e regjistruar është 380,756 euro.

Situata është disi më e mirë në Kroaci, ku çdo vit hidhen 400 mijë tonë ushqime. Të dhënat tona flasin gjithashtu se vitin e kaluar është dhuruar ushqim në vlerë prej 376,851 euro.

Një mënyrë tjetër në të cilën kompanitë në Kroaci inkurajohen të dhurojnë ushqim është vlerësimi "Dhuruesi më i mirë", i krijuar në vitin 2018, për të njohur dhe nxjerrë në pah donatorët më të rëndësishëm të ushqimit midis kompanive kroate.

Fituesit e mëparshëm të çmimit vjetor ishin Konzum dhe Dukat, mes kompanive të mëdha dhe Sana delikatesat midis ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme. Ceremonia e ndarjes së çmimeve për vitin e kaluar është planifikuar për në vjeshtën e vitit 2022.

Në Bosnjë dhe Hercegovinë, mjedisi nuk është i favorshëm për dhurimin e ushqimit. Sipas Forumit Filantropik të BeH-së, 767,123 shujta që mund të dhuroheshin asgjësohen çdo ditë. Kompanive u paguhet më shumë që të asgjësojnë ushqimin që mund të dhurojnë në vend që të paguajnë 17% TVSH për donacionin. Për të ndryshuar këtë dhe për të krijuar kushte më stimuluese për dhurimin e ushqimit, kohët e fundit në BeH u nis fushata "Askush nuk është i uritur. Askush nuk është vetëm".

Pagesa e TVSH-së për donacionet ushqimore është gjithashtu një pengesë për dhurimin e tij në Mal të Zi. Sipas të dhënave të Kombeve të Bashkuara, të cilat i ka transmetuar Banka Malazeze e Ushqimit, ky vend është gjithashtu një rekordmen famëkeq në rajon për sa i përket mbeturinave ushqimore - një person hedh deri në 83 kilogramë ushqim në vit. Kur flasim për donacione, vlera e tyre vitin e kaluar ishte 52,120 euro.

Ndërmjet 18,000 dhe 37,000 ton ushqime hidhen çdo vit në Shqipëri, thuhet në dokumentin Pasqyrë e programeve kombëtare të parandalimit të mbetjeve në Evropë - Shqipëri, botuar vitin e kaluar nga EEA (Agjencia Evropiane e Mjedisit). Banka Shqiptare e Ushqimit po punon çdo ditë për zgjidhjen e këtij problemi, si për sensibilizimin ashtu edhe për edukimin.

Përderisa flasim për dhurimet ushqimore në Shqipëri, vitin e kaluar kemi regjistruar 17 aksione dhurimi në këtë vend.

Të dhënat për Kosovën thonë se çdo ditë një person hedh mes 2 dhe 20% ushqim që mund të shërbejë dhe nuk ka rregullore që do të ndihmonte në zgjidhjen e këtij problemi. Megjithatë, shuma e ndarë për donacione ushqimore në Kosovë nuk është e papërfillshme – të dhënat tona tregojnë se në vitin 2021 ka qenë 20,112.23 euro.

Të dhënat për Maqedoninë e Veriut thonë se mbetjet ushqimore për  banor janë 83 kilogramë në vit. Përkundrazi ka informacione se 30 kuzhina për supë në këtë vend nuk kanë kapacitete të mjaftueshme për të mbështetur të gjithë ata që kanë nevojë për to. Nga ana tjetër, nëse shikojmë donacionet ushqimore, sipas hulumtimit tonë, ato arritën në 101,977 euro në vitin paraprak.

Shembuj pozitivë nga rajoni: fushatat, aksionet dhe iniciativat e fundit dhe aktuale të dedikuara për dhurimin e ushqimit

Megjithatë, përveç të dhënave shqetësuese, ka edhe praktika dhe aksione të mira të dhurimit të ushqimeve me të cilat organizata, kompani dhe individë ndihmojnë më të rrezikuarit në të gjithë rajonin. Ne shkruajmë për to më poshtë.

Nëse dëshironi të mësoni më shumë rreth donacioneve ushqimore në Ballkanin Perëndimor dhe tema të tjera, regjistrohuni në aplikacionin tonë Giving Balkans.

Fushata "Askush nuk është i uritur. Askush nuk është vetëm".

Sipas të dhënave statistikore të disponueshme në Bosnjë dhe Hercegovinë, çdo i pesti person jeton nën kufirin e varfërisë. Një tregues i vështirësisë së situatës është ekzistenca e më shumë se 60 kuzhinave kombëtare, njëra prej të cilave është e destinuar për foshnjat dhe ushqen më shumë se 16,800 njerëz.

Nga ana tjetër, më shumë se 400,000 ton ushqime hidhen dhe asgjësohen në BeH çdo vit. Kjo është arsyeja pse fushata "Askush nuk është i uritur. Askush nuk është vetëm" u lansua së fundmi.

Nisma "Askush nuk është i uritur. Askush nuk është vetëm" është pjesë e programit "Korniza Ligjore për Filantropi" të zbatuar nga Fondacioni Mozaik, së bashku me organizatat partnere (Fondacioni Hastor, Shoqata Pomozi.ba, Rrjeti për Ndërtimin e Paqes, Fondacioni Trag dhe Catalyst Balkans), me mbështetje financiare nga USAID.

Zbuloni më shumë rreth fushatës "Askush nuk është i uritur. Askush nuk është vetëm." dhe si ta mbështesni atë në link.

Pomozi.ba me mbështetësit e saj siguron ushqim për më të rrezikuarit

Shoqata Pomozi.ba ndihmon më të rrezikuarit në mbarë BeH në mënyra të ndryshme çdo ditë. Një nga llojet e ndihmës që ofrojnë janë ushqimet për ata që nuk kanë mundësi t'i përballojnë ato - në kuadër të aksionit "Shujtë për të gjithë" në kuzhinat në Sarajevë, Travnik dhe Bihaq, ata bëjnë çdo ditë 1000 shujta cilësore për personat me status të rrezikuar social.

Ju mund ta mbështesni këtë aksion në çdo kohë duke telefonuar në 17001 me një donacion online ose duke dhuruar në një nga llogaritë e shoqatës.

Mbështetja për misionin humanitar të shoqatës Pomozi.ba vjen nga të gjitha anët. Disa shembuj të fundit janë basketbollisti boshnjak Jusuf Nurkiq, i cili mbështeti fushatën "Ramazani 2022" me një donacion prej 100 kilogramësh miell dhe kompania Akova, e cila për të njëjtin veprim, dhuroi më shumë se gjashtë tonë produkte pule dhe mishi në vlerë rreth 40,000 KM.

Gjatë Ramazanit, shoqata Pomozi.ba ka dhuruar 8,703 pako ushqimore, vlera e të cilave mesatarisht është 80 KM, ose 696,240.00 KM në total. Gjithashtu, në Hercegovinë janë dhuruar edhe 20 mijë bukë, me vlerë prej 20,000.00 KM.

Donacion për Spitalin e Përgjithshëm në Sarajevë

Pasi u njoftua publikisht informacioni se Spitali i Përgjithshëm në Sarajevë ka mbetur pa ushqim për pacientët, Lactalis BeH vendosi të dhurojë një furnizim mujor me qumësht Dukat, krem djathi President dhe gjalpë Icim.

Fondacioni Hemofarm dhuroi një ton ushqim për kuzhinat kombëtare në Shabac dhe Vrshac

Me rastin e shënimit të ditëlindjes së tij të 29-të, Fondacioni Hemofarm dhuroi një ton ushqime të konservuara në kuzhinat e supave në Shabac dhe Vrshac, qytetet ku ndodhen fabrikat e kompanisë në Serbi. Në kuadër të aksionit “Njerëzit për njerëzit”, punonjësit e Hemofarm dhe fondacionit të saj mblodhën ushqime për 1400 përdorues të kuzhinës së supave në këto dy qytete.

Ky dhurim ushqimor është vetëm një nga një sërë aktivitetesh që kemi realizuar në të kaluarën dhe këtë herë kanë treguar solidaritet të madh edhe punonjësit tanë. Fondacioni Hemofarm është gjithmonë aty ku është më e nevojshme ndihma, duke mbështetur institucionet dhe shoqërinë, tha me këtë rast Suzana Gjorgjeviç, drejtoreshë e Fondacionit Hemofarm.

Gara e mirësisë - për të siguruar ushqim për ata që nuk mund ta arrijnë atë vetëm

Aksioni ombrellë i bamirësisë i Maratonës së Beogradit të këtij viti i mbajtur më 15 maj, i quajtur Gara e mirësisë, kishte për qëllim ngritjen e vetëdijes për rëndësinë e donacioneve ushqimore, ndërsa fondet e mbledhura do të përdoren për blerjen e pakove ushqimore për qytetarët më të rrezikuar.

Forumi Filantropik Serb organizoi fushatën në bashkëpunim me Bankën e Ushqimit të Beogradit për të mbledhur fonde për të siguruar furnizime që plotësojnë nevojat e një familjeje prej katër anëtarësh për një muaj. Në këtë mënyrë do të ndihmohen 400 shfrytëzues të shërbimeve të Shoqatës për Sport dhe Rekreacion të Personave me Aftësi të Kufizuara nga Kragujevaci.

Maratona e Beogradit ka mbaruar, por ju ende mund ta mbështesni fushatën me një donacion online në platformën Donacije.rs ose duke dhuruar ushqim në Bankën e Ushqimit të Beogradit.

Si dhuron Kaufland ushqim në Kroaci

Për shumë vite, Kaufland ka zbatuar programe donacionesh në Kroaci për të reduktuar mbetjet ushqimore dhe për të ndihmuar më të rrezikuarit në të gjithë Kroacinë. Për këtë i ndihmojnë rrjetet e Kryqit të Kuq Kroat dhe Caritas-it Kroat, përmes të cilit fruta, perime, bukë dhe pasta si dhe sende ushqimore para afatit të skadencës u dhurohen njerëzve në nevojë .

Vetëm në vitin 2021, Kaufland dhuroi 159,149 copë produkte buke dhe 257,441 kg fruta dhe perime.

Çdo vit ne përpiqemi të bëjmë më shumë për të kontribuar në komunitetet lokale përmes programeve tona të donacioneve dhe për të ndërgjegjësuar të gjithë për rëndësinë e reduktimit të mbetjeve dhe mbetjeve ushqimore. Kjo është arsyeja pse ne po vazhdojmë fushatën tonë edhe këtë vit. Si një kompani ndërkombëtare me përgjegjësi shoqërore, ne duhet të bëjmë gjithçka që mundemi për të reduktuar ndikimin tonë mjedisor. Reduktimi i mbeturinave ushqimore është një nga pikat kyçe për të cilat po punojmë intensivisht, shpjegoi Marija Franiq, Shefja e Komunikimeve të Korporatave.

Këtë vit, kompania organizoi projektin e saj të famshëm me përgjegjësi shoqërore - Shkolla e frutave dhe perimeve Kaufland, në të cilën ftuan të gjitha shkollat fillore publike në Kroaci të bëjnë një "gatim të shëndetshëm" me receta që përmbajnë fruta dhe/ose perime dhe ta plotësojnë atë me vizatime nga nxënësit. Shkolla që fiton konkursin do të sigurojë një donacion javor me fruta dhe perime të freskëta për nxënësit e saj.

Më shumë informacion rreth këtij projekti, i cili zbatohet në Kroaci që nga viti 2017, mund të gjeni në linkun.

 

 

Projekti humanitar "Buka e dyfishtë"

Ekipi i ri kroat i sipërmarrësve dhe shkencëtarëve ka konceptuar projektin "Buka e dyfishtë".

Buka e dyfishtë është bukë e zakonshme, natyrale pa aditivë. Për çdo "Bukë të Dyfishtë" të shitur, ne nga Kroshtula marrim përsipër t'u dhurojmë shoqatave që merren kryesisht me ushqimin e personave me gjendje më të ulët financiare, sqaroi Domagoj Kordiq, drejtues i zhvillimit dhe marketingut të "Bukës së dyfishtë" të zinxhirit të furrave "Kroshtula".

Ai shton se nuk është vetëm një komponent humanitar për të prodhuar ndonjë bukë, që të dhurohet, por jemi munduar që të bëjmë bukë cilësore dhe të shëndetshme. Nuk ka aditivë në të, dhe është bërë me maja natyrale, e cila është baza e të gjithë prodhimit të bukës në Kroshtula.

Projekti zbatohet në bashkëpunim me Caritas në të gjithë Kroacinë dhe shoqatat e Kryqit të Kuq të qytetit, dhe Kroshtula njoftoi se ata planifikojnë të zgjerojnë rrjetin e bashkëpunimit.

U hapën donacionet për vetëshërbimin social në Lepogllavë

Në Lepogllavë para pak kohësh është hapur supermarketi social, ndërsa donacionet e para tashmë kanë filluar të mbërrijnë. Shkolla fillore Ante Starçeviq në Lepogllavë (prindërit, nxënësit, punonjësit) mblodhi donacione për këtë vetëshërbim social dhe ndër donacionet e para ishte ai i Shtëpisë Arsimore Pahinsko Ivanec. Janë dhuruar gjithsej 227 copë, 14 l dhe 57 kg produkte ushqimore, si dhe 192 copë produkte higjienike.

Donacione në Shqipëri dhe Kosovë me rastin e Ramazanit

Rrjeti i restoranteve “Happy”, i cili është pjesë e Petrol Company, ka ofruar iftar (darkë Ramazani) për 72 përfitues dhe stafin e Shtëpisë së të Moshuarve në Prishtinë. Drejtoresha e kësaj shtëpie, Raze Aliçkaj, ka falënderuar kompaninë Petrol për mbështetjen që i japin çdo Ramazan.

Aksion me rastin e Ramazanit është organizuar së fundmi në Prishtinë, ku Fondacioni Firdeus ka realizuar një aksion për prindërit vetushqyes dhe fëmijët pa përkujdesje prindërore të cilët janë ekonomikisht të rrezikuar. Fondacioni u siguroi fëmijëve blerjen e lodrave dhe veshjeve, ndërsa prindërve të mira materiale dhe pajisje për një muaj.

Donacion ushqimesh për personat me status të rrezikuar social në Prishtinë

Në xhaminë e Prishtinës, në fund të muajit prill, Prof. Dr. Bedri Kamberi ka shpërndarë 570 pako ushqimore për personat me status të rrezikuar social dhe ekonomik. Prej tyre, 420 pako janë siguruar falë donacionit nga Sydney (Qendra Islame Sheikh Albani) dhe Diaspora shqiptare nga Zvicra dhuroi 150 të tjerat.

Pakot iu shpërndanë atyre që kanë më shumë nevojë përmes qendrave për punë sociale, shoqatave të të verbërve dhe të shurdhërve, Down Syndrome Kosova, Handikos etj.

Besojmë se këto histori ju motivuan të mendoni për këtë temë dhe të kontribuoni në dhurimin e ushqimeve dhe në luftën kundër shkatërrimit dhe asgjësimit të tyre. Përveç faktit që shkatërrimi i ushqimit është një problem social, është edhe ekologjik, sepse ky proces është një nga më përgjegjëset për ndotjen e ajrit – me rreth 8% peshë në totalin e emetimeve të gazrave serrë.

Për të kontribuar në një nga qëllimet e lartpërmendura, mund të dhuroni në një nga aksionet aktive. Përveç kësaj, me shembullin personal, ju mund të kontribuoni duke reduktuar mbetjet ushqimore në shtëpinë tuaj. Nëse nuk dini nga të filloni, gjeni frymëzim në një nga botimet e shumta të dobishme që përgatiti Qendra për Përmirësimin e Mjedisit ose në kanalin e tyre në YouTube, "Kuzhina ime pa mbeturina".