Da li ste znali da se slika Đure Jakšića "Devojka u plavom", zahvaljujući Joci Vujiću, nalazi u umetničkoj zbirci Narodnog muzeja Srbije?
Joca Vujić je bio veliki dobrotvor Beogradskog univerziteta, veleposednik i poznati bibliofil. Rodio se 1863. u Senti, u Bačkoj. Osnovnu i srednju školu završio je u rodnom gradu, a dalje školovanje je nastavio u Segedinu, a potom i Požunu. Sledeći svoj akademski put, oktobra 1881. godine, upisuje se na Filozofski fakultet u Beču. Iako mu je želja bila da nakon studija upiše doktorat na čuvenom univerzitetu u Hajdelbergu, porodične prilike ga vode u drugom smeru. Fakultet napušta zbog lošijeg zdravlja i želje da pomogne ocu u poslu, zbog čega u jesen 1882. upisuje Visoku agronomsku akademiju u Altenburgu na kojoj i diplomira 1885. godine.
Koristeći svoje formalno obrazovanje i prirodnu umešnost za posao, za nepunih deset godina, Joca je uz veliki trud, štednju i skroman život uspeo da udvostruči kapital koji je nasledio od oca.
Pored uspešne karijere, Joca Vujić je aktivno učestvovao i u javnom životu svog grada. Bio je član, a kasnije i predsednik, Srpske pravoslavne crkvene opštine u Senti, а o njegovom uticaju svedoči i da je biran i za narodnog poslanika, kao i člana Upravnog odbora Matice srpske u Novom Sadu.
Preko četrdeset godina sakupljao je po zemlji i inostranstvu knjige i rukopise koji se odnose na srpsku istoriju, književnost i kulturu. Od Londona do Firence, Berlina, Rima i Pariza, pretražio je nebrojene arhive u potrazi za podacima o svom narodu i slavenstvu. Kao rezultat njegovog istraživanja, sakupio je preko 300 umetničkih slika domaćih i stranih autora, zavidnu numizmatičku zbirku, kao i biblioteku koja je brojila preko 10.000 knjiga i časopisa i 4.000 dokumenata.
Prikupljeno kulturno istorijsko nasleđe, Joca Vujić je smestio u svoju rodnu kuću u Senti. Knjige, slike, starine i oružje, obeležene po godinama i brojevima, bile su izložene u čak 12 soba. Svaku stavku uvrstio u svoj katalog, koji i sam po sebi predstavlja vredan dodatak ovoj izuzetnoj kolekciji.
Kao čovek koji je život posvetio kulturi i umetnosti, Joca dolazi na ideju da svoju kolekciju pokloni Novom Sadu, pod uslovom da muzej koji bi se otvorio nosi njegovo ime. Međutim, ne uspevši da se dogovori sa tadašnjim vlastima Srpske Atine,1932. godine, najveći deo svoje zbirke poklanja Univerzitetu u Beogradu. Matici srpskoj, čiji je bio član upravnog odbora, darovao je 50 slika, a svoju neprocenjivu biblioteku i arhivu poklanja 1932. godine Univerzitetskoj biblioteci.
Beogradska štampa je pozdravila njegov poklon kao “dar Beogradu, dar srpskom narodu, dar nauci i amanet potomstvu”, učvršćujući ga na taj način u red velikih srpskih dobrotvora kojima naš narod ima da zahvali za mnoga kulturna i prosvetna dobra u prošlosti.
Za svoje zasluge, Vujić je poneo i orden svetog Save drugog reda, a Bibliotečki odbor Univerzitetske biblioteke predložio je 1932. godine da se Joca Vujić izabere za počasnog doktora Beogradskog univerziteta.
Izvor: arhiva.unilib.rs
Komentar