U ranija vremena običaj je bio da ugledni i uspešni ljudi osnivaju zadužbine kako bi svom narodu i gradu i posle svog odlaska darivali sredstva za dalji napredak, kao i pomoć onima koji nisu imali nešto sreće u životu. Istoričari kažu i da je sam naziv "zadužbinarstvo" potekao od reči zadušje, što je značilo - za dušu.

U periodu posle Drugog svetskog rata rad ovih zadužbina je obustavljen. U prethodne dve decenije rad nekoliko njih obnovljen, posebno onih koje su osnovane za potrebe Beogradskog univerziteta. Jedan od ovih mudrih ljudi koji je studentima ostavio fond za dalje školovanje i usavršavanje bio je Veselin Lučić.

Ko je bio Veselin Lučić?

Veselin Lučić rođen je 1877. godine u Beogradu. Bio je ugledni srpski inženjer, jedan od najvećih inovatora svoga vremena, kako u zemlji tako i u Evropi. Jedan je iz plejade koji se svojski trudio da od prestonog grada napravi evropsku metropolu, i u tom nastojanju deo svoga sa balkanskih prostora podario toj istoj Evropi. Osmislio je i patentirao sistem olučnjaka, odnosno slivnika, koji je zaštićen u Trgovinskom sudu u Beogradu, a koji je korišćen i širom Evrope.

Viziju Beograda kao modernog evropskog grada, realizuje na mnogim značajnim projektima. Godine 1904. godine postao je drugi inženjer za kanalizaciju gradske uprave. Na ovoj poziciji, Lučić je bio deo tima koji radi na prvom projektu kanalizacije Beograda, a čine ga inženjeri sa beogradskih fakulteta. Beše to vreme s početka 20 veka. Izgradnja prvih objekata Beogradske kanalizacije započeta je 1905. godine. Grade se ulični kanali za otpadne i sanitarne vode. Do 1910. godine izgrađeno je više od 2000m kolektora i preko 7000m cevnih kanala, a uporedo niču i vrlo ozbiljni inženjerski objekti.

Rezultat tih radova je i zapis iz vremena intenzivne gradnje infrastructure prestonice,u kome se kaže "da Beograd ima modernu kanalizaciju, sagrađenu po dobro smišljenom projektu. Radovima se pristupilo 1905, i rađeno je vrlo živo do 1912.godine. Dosad je utrošeno na kanalizaciju Beograda oko 15,000.000 zlatnih dinara. Dužina glavnih skupljača, kolektora, iznosi 6.940 m, betonskih kanala 16.100 m, cijevnih kanala 45.000 m." Tada, beše 1910. godina, prihvaćena su i strateška opredelenja u razvoju komunalne infrastructure, da Savu treba maksimalno zaštititi od izlivanja otpadnih voda, koje treba preusmeravati prema moćnijem Dunavu.

Čovek koji je osmislio Terazijski plato

Pored toga, zaslužan je za evropski izgled epicentra Beograda. Naime, osvojio je prvu nagradu na konkursu za idejno rešenje Terazijskog platoa. Prestonica je tako, Lučićevim rešenjem centra grada, mogla "punim plućima da udahne Evropu" jer je centar prestonice dobio i više nego evropski izgled.

Bio je i član Odbora za izradu programa za stečaj o dobijanju plana za uređenje i proširenje Beograda, čiji je cilj bio raspisivanje konkursa za izradu urbanistčkog plana Beograda, 1919. godine.

Zahvaljujući svom uspešnom radu stekao je značajnu imovinu. Testamentom od 5. aprila 1941. godine, deo imovine u Beogradu ostavio je Univerzitetu, kako bi se osnovala Zadužbina Veselina Lučića, "slična Nobelovoj", a deo svog imanja u Opatovcu ostavio je Matici srpskoj.

Veselin Lučić umro je 1947. godine Beogradu, gde je i sahranjen u porodičnoj grobnici na Novom groblju.    

Zadužbina Veselina Lučića

Zadužbinu inženjera i inovatora Veselina Lučića činili su objekti u stambenog i poslovnog prostora: u ulici Đorđa Jovanovića br. 5, izgrađenog 1931. godine, prostora u zgradama na uglu Gundulićevog venca br. 39 i Venizelosove br. 30, izgrađenih 1932. godine, ukupno 2.220 kvadratnih metara. Zgrade Zadužbine su nacionalizovane 1961. godine i uknjižene kao društvena svojina. Rešenjem Ministarstva kulture od 24. jula 1995. godine, Zadužbina je obnovila rad 1995.godine.

Nagrada koja nosi ime osnivača Zadužbine Veselina Lučića dodeljuje se za najbolje naučno, sručno ostvarenje nastavnika i saradnika Univerziteta u Beogradu, kao i za najbolje književno ostvarenje nastavnika i saradnika Univerziteta u Beogradu.   

Nagrada Veselina Lučića se dodeljuje u neto iznosu od 300,000 RSD.

Reči jednog od lauerata nagrade zadužbine Veselin Lučić: "Lepo je to kad neko prepozna i trud i uspeh, a samim tim to je i jako veliki podstrek da se i više i bolje radi".                    

Izvor: 011info.com